Realizując obowiązek informacyjny wynikający z art. 63 ust. 16 ustawy z dnia 7 lipca 2023r. (Dz.U. 2023.1429) o świadczeniu wspierającym uprzejmie informujemy, że w/w ustawa zakłada przebudowę od 1 stycznia 2024r. dotychczasowego systemu świadczeń dla osób z niepełnosprawnościami oraz ich opiekunów poprzez:
-
wprowadzenie do systemu prawnego nowego świadczenia – świadczenia wspierającego kierowanego bezpośrednio do osoby z niepełnosprawnością w wieku powyżej 18 roku życia.
-
zmiany w warunkach przyznawania funkcjonującego obecnie świadczenia pielęgnacyjnego,
-
likwidację specjalnego zasiłku opiekuńczego.
Warunkiem ubiegania się o świadczenie wspierające jest uzyskanie decyzji wydanej przez Wojewódzki Zespół do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności ustalającej poziom potrzeby wsparcia – na poziomie od 70 pkt do 100 pkt. Prawo do świadczenia wspierającego będzie ustalał ZUS na podstawie wniosku złożonego w formie elektronicznej przez osobę niepełnosprawną lub jej przedstawiciela. W/w świadczenie będzie przysługiwało, w zależności od poziomu potrzeby wsparcia, w wysokości od 40% wysokości renty socjalnej do maksymalnej wysokości 220% renty socjalnej.
-
Od 1 stycznia 2024r – świadczenie wspierające będzie dostępne dla osób z niepełnosprawnościami z ustalonym poziomem potrzeby wsparcia od 87 do 100 pkt
-
Od 1 stycznia 2025r – świadczenie wspierające będzie dostępne dla osób z niepełnosprawnościami z ustalonym poziomem potrzeby wsparcia od 78 do 86 pkt
-
Od 1 stycznia 2026r – świadczenie wspierające będzie dostępne dla osób z niepełnosprawnościami z ustalonym poziomem potrzeby wsparcia od 70 do 77 pkt
Wyjątkiem od tak określonego ustawą harmonogramu wejścia w życie ustawy jest art. 64 w/w ustawy, zgodnie z którym osoba wymagająca opieki na którą przyznano na podstawie przepisów dotychczasowych prawo do świadczenia pielęgnacyjnego, specjalnego zasiłku pielęgnacyjnego albo zasiłku dla opiekuna bądź na którą przyznano prawo do świadczenia pielęgnacyjnego na podstawie nowego obowiązującego od 1 stycznia 2024r. brzmienia ustawy o świadczeniach rodzinnych – będzie mogła otrzymać świadczenie wspierające od dnia 1 stycznia 2024r, także w przypadku gdy w decyzji ustalającej poziom potrzeby wsparcia, potrzebę tę określono na poziomie niższym niż 87 punktów.
Jednocześnie informujemy, że świadczenie pielęgnacyjne, specjalny zasiłek opiekuńczy, zasiłek dla opiekuna nie przysługują opiekunowi w przypadku gdy osoba wymagająca opieki będzie miała przyznane przez ZUS świadczenie wspierające.
Wobec powyższego powiadomienie tut. Organu o fakcie ubiegania się o świadczenie wspierające, powinno nastąpić niezwłocznie po złożeniu wniosku do ZUS.
Złożenie przez osobę wymagającą opieki wniosku o przyznanie świadczenia wspierającego w ZUS będzie skutkować wstrzymaniem wypłaty opiekunowi tej osoby świadczenia pielęgnacyjnego, specjalnego zasiłku opiekuńczego lub zasiłku dla opiekuna.
Świadczenie pielęgnacyjne, specjalny zasiłek opiekuńczy, zasiłek dla opiekuna przyznany/wypłacony opiekunowi za okres za który osoba wymagająca opieki otrzymała świadczenie wspierające będzie świadczeniem nienależnie pobranym i będzie podlegać zwrotowi wraz z odsetkami do którego to zwrotu zobowiązany zostanie opiekun.
Osoba z niepełnosprawnościami, składając w ZUS wniosek o świadczenie wspierające będzie mogła zdecydować od jakiego miesiąca chce mieć przyznane przez ZUS świadczenie wspierające, dzięki czemu może nie dopuścić do sytuacji otrzymania świadczenia wspierającego za ten sam okres za który jej opiekun otrzymał w gminie świadczenie pielęgnacyjne, specjalny zasiłek opiekuńczy lub zasiłek dla opiekuna i tym samym uniknąć sytuacji powstania nienależnych świadczeń po stronie opiekuna.
W sprawach dotyczących świadczenia wspierającego dla osób z niepełnosprawnościami Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej uruchomiło specjalną dedykowaną infolinię.
Pod numerem telefonu 22 245-61-00 osoby zainteresowane mogą uzyskać informacje zarówno na temat wydawanych przez wojewódzkie zespoły decyzji o potrzebie wsparcia, jak i na temat samego świadczenia wspierającego.
Infolinia jest czynna od poniedziałku do piątku w godz. od 8:00 do 17:00
Świadczenie pielęgnacyjne na nowych zasadach obowiązujących od 1 stycznia 2024r. (tzw. nowe świadczenie pielęgnacyjne) będzie przysługiwać wyłącznie osobom sprawującym opiekę nad osobą z niepełnosprawnościami w wieku do ukończenia 18. roku życia.
Kluczowa zmiana wprowadza możliwość podjęcia przez opiekuna osoby z niepełnosprawnością pracy zarobkowej, mimo pobierania świadczenia pielęgnacyjnego - także pobieranie przez opiekuna własnych świadczeń emerytalno-rentowych jak i prowadzenie gospodarstwa rolnego - nie będzie miało wpływu na jego prawo do świadczenia pielęgnacyjnego.
W przypadku, gdy opiekun otrzymujący świadczenie pielęgnacyjne na nowych zasadach będzie sprawował opiekę nad więcej niż jedną osobą w wieku do ukończenia 18 roku życia legitymującą się odpowiednim orzeczeniem o niepełnosprawności lub znacznym stopniu niepełnosprawności, to wysokość świadczenia pielęgnacyjnego będzie podwyższona o 100% na drugą i każdą kolejną osobę, nad którą sprawowana jest opieka – warunkiem jest złożenie przez opiekuna odpowiedniego wniosku.
Zmianie uległ również katalog osób uprawnionych do świadczenia pielęgnacyjnego, od 1 stycznia 2024r o w/w świadczenie przysługiwać będzie: 1) matce albo ojcu,
2) innym osobom, na których zgodnie z przepisami ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 2020 r. poz. 1359 oraz z 2022 r. poz. 2140) ciąży obowiązek alimentacyjny, a także małżonkom,
3) opiekunowi faktycznemu dziecka,
4) rodzinie zastępczej, osobie prowadzącej rodzinny dom dziecka, dyrektorowi placówki opiekuńczo-wychowawczej, dyrektorowi regionalnej placówki opiekuńczo-terapeutycznej albo dyrektorowi interwencyjnego ośrodka preadopcyjnego
- jeżeli sprawują opiekę nad osobą w wieku do ukończenia 18. roku życia legitymującą się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności albo orzeczeniem o niepełnosprawności łącznie ze wskazaniami: konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji oraz konieczności stałego współudziału na co dzień opiekuna dziecka w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji.
Osoba aktualnie pobierająca świadczenie pielęgnacyjne, która sprawuje opiekę nad dzieckiem w wieku do ukończenia 18 roku życia i która będzie chciała po 31 grudnia 2023r. otrzymać świadczenie pielęgnacyjne na nowych zasadach (czyli m.in. z możliwością podejmowania zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej) musi po tej dacie zrezygnować z pobierania świadczenia pielęgnacyjnego na podstawie starych przepisów i złożyć wniosek o przyznanie świadczenia pielęgnacyjnego na podstawie nowych przepisów.
Jednocześnie informujemy, że nowe warunki przyznawania świadczenia pielęgnacyjnego obowiązujące od 1 stycznia 2024r. nie dotyczą osób, które na zasadzie zachowania praw nabytych, będą pobierać to świadczenie na podstawie przepisów dotychczasowych.
Ustawa o świadczeniu wspierającym wprowadza jednocześnie przepisy mające na celu ochronę praw nabytych osób, które nabyły bądź nabędą na starych, obowiązujących przed wejściem w życie ustawy, tj. do 31 grudnia 2023r. przepisach prawo do świadczenia pielęgnacyjnego albo specjalnego zasiłku opiekuńczego.
Prawo do pobierania tych świadczeń zostało uregulowane w art. 63 u.ś.w, w/w osoby zachowują prawo odpowiednio do świadczenia pielęgnacyjnego albo specjalnego zasiłku opiekuńczego na zasadach obowiązujących do dnia 31 grudnia 2023 r., również w przypadku, gdy osobie nad którą sprawują opiekę zostało wydane nowe orzeczenie o stopniu niepełnosprawności albo orzeczenie o niepełnosprawności.
Warunkiem zachowania prawa odpowiednio do świadczenia pielęgnacyjnego albo specjalnego zasiłku opiekuńczego na zasadach określonych w zdaniu pierwszym jest złożenie wniosku o nowe orzeczenie o stopniu niepełnosprawności albo o niepełnosprawności w terminie 3 miesięcy od dnia następującego po dniu, w którym upłynął termin ważności dotychczasowego orzeczenia o stopniu niepełnosprawności albo orzeczenia o niepełnosprawności, a następnie złożenie wniosku o ustalenie prawa odpowiednio do świadczenia pielęgnacyjnego albo specjalnego zasiłku opiekuńczego w terminie 3 miesięcy, licząc od wydania orzeczenia o stopniu niepełnosprawności albo o niepełnosprawności.
Prawo do specjalnego zasiłku opiekuńczego przysługuje również po upływie okresu zasiłkowego na który prawo zostało przyznane, jeżeli wniosek o ustalenie prawa do specjalnego zasiłku opiekuńczego na nowy okres zasiłkowy zostanie złożony
w terminie 3 miesięcy od dnia następującego po dniu, w którym zakończył się dotychczasowy okres zasiłkowy.